Psychologia – zaliczenie

Opracowane pytania na zaliczenie z psychologii, podes?ane przez Natali?. Wszelkie uwagi, rozwini?cia odpowiedzi itp. zostawiamy w komentarzach.

1. Podaj i omów def. Osobowo?ci i 4 grupy czynników rozwoju osobowo?ci

Osobowo??

• To zespó? cech psychicznych, za pomoc? których mo?na opisa? podstawowe formy zachowania si? cz?owieka
• Jest zespo?em podstaw (nastawie?) wyznaczaj?cych zachowanie cz?owieka
• Jest zespo?em warunków wewn?trznych determinuj?cych sposób, w jaki cz?owiek reguluje swoje stosunki z dzia?aj?cym na niego ?wiatem. Owe warunki to, m.in. potrzeby, d??enia, obraz ?wiata, charakter, postawy, zdolno?ci, temperament szczególnie samowiedza.

Czynniki osobowo?ci

• zadatki wrodzone – zdolno?ci do okre?lania neuroanatomicznego pod?o?a powstania zdolno?ci; psychiczny charakter wrodzonych zdolno?ci. (istotnym czynnikiem wp?ywaj?cym na osobowo?? jest ?rodowisko, np. dziecka, szczególnie w wieku niemowl?cym i poniemowl?cym.
• ?rodowisko – ca?okszta?t warunków materialnych i biologicznych istotnych dla ?ycia i rozwoju osobników danego gatunku; jako bod?ce fizyczne.
• wychowanie – planowa, ?wiadoma dzia?alno?? ukierunkowana na kszta?towanie osobowo?ci cz?owieka wed?ug z?o?onego wzoru, obejmuj?cego warto?ci poznawcze, moralne, estetyczne i organizacyjno-spo?eczne; dzia?alno?? ta podejmowana jest przez: rodziców, instytucj? o?wiatowe, ?rodki masowego przekazu i sam? jednostk?
• w?asna aktywno?? – czynny stan jakiego? obiektu, wyra?aj?cy si? b?d? w wykonaniu przez niego zmian w otoczeniu, b?d? w zmienianiu jego po?o?enia w stosunku do otocznia, b?d? w zmianach procesów zachodz?cych wew. obiektu.

2. Podaj i omów 3 metody psychologiczne – wady i zalety jednej z nich

• obserwacja
• introspekcja
• samoobserwacja
• eksperyment
• test
• kwestionariusz osobowy
• wywiad i rozmowa
• skale ocen
• skale warto?ci
• analiza wytworów
• aparaty do bada? psychotechnicznych

wywiad i rozmowa

Oparte na podstawie przekonania, ?e badana osoba chce oraz umie odpowiedzie? na stawiane pytania. Pytania dotycz? dotychczasowego funkcjonowania. Okre?lonych dziedzin, na przyk?ad ?ycia rodzinnego czy te? zawodowego. W rozmowie nie istnieje przygotowany zestaw, standardowa lista pyta?. Prowadzi si? j?, uwzgl?dniaj?c problemy badanej osoby.

S?aba strona: nie mo?na porówna? wyników poszczególnych rozmów w danej grupie (uczniów, studentów czy pracowników)

3. Podaj i omów klasyfikacje potrzeb Maslowa

Kluczow? kategori? w procesie motywowania jest potrzeba. Potrzeba to braki, niedobory, które cz?owiek musi zaspokoi?, ?eby ?y? w równowadze. W opinii psychologów osi?gni?cie celu jest równoznaczne z zaspokojeniem potrzeby. Wyró?niamy wiele klasyfikacji potrzeb: wrodzone i nabyte, biologiczne, spo?eczne, ekonomiczne i psychologiczne, klasyfikacj? potrzeb wg Clellanda, który podzieli? potrzeby na: w?adzy, przynale?no?ci do grupy i osi?gni?cia, oraz klasyfikacj? Abrahama Maslowa, który zauwa?y?, ?e ludzie podejmuj? dzia?ania, aby zrealizowa? wa?ne dla siebie potrzeby. Opisa? on hierarchi? potrzeb ludzkich z?o?on? z 7 kategorii: biologiczne (fizjologiczne), bezpiecze?stwa (pobudzaj? do dzia?ania), mi?o?ci, wiedzy i rozumienia, uznania (pozytywna opinia), estetyczne, samoakceptacji (samorealizacji).
Zdaniem Maslowa w procesie pracy powinny by? zaspokojone nast?puj?ce potrzeby cz?owieka: aprobaty spo?ecznej (uznanie, presti?, szacunek), uczestniczenia w grupie (kontakty z lud?mi), samo urzeczywistnienia (sta?e doskonalenie si? w pracy zawodowej), bezpiecze?stwa (ch?? posiadania sta?ej pracy, oszcz?dno?ci).

POTRZEBY

• wrodzone – tlen, ?wiat?o, woda, pokarm
• nabyte – pomoc, zabawa, szcz??cie

piramida Maslowa

Potrzeby maj? swoj? hierarchi?, niezaspokojenie potrzeb ni?szych blokuje potrzeby wy?sze

• Potrzeby wy?sze
• samorealizacji
• estetyczne
• wiedzy i rozumienia ?wiata
• uznania (szacunek, pochwa?y, docenianie)
• Potrzeby ni?sze
• mi?o?ci/spo?eczne (mi?o??, przyja??)
• bezpiecze?stwa i przynale?no?ci (dom, spo?ecze?stwo)
• fizjologiczne (jedzenie, sen, wypró?nianie)

4. Podaj i omów stres i 4 ?ród?a stresu w ?rodowisku pracy

STRES – szczególny rodzaj sytuacji trudnej w której znajduje si? dany cz?owiek

Sytuacje stresowe:

• zagro?enia
• utrudnienia, przeszkody
• deprywacje potrzeb
• prze?ycia traumatyczne

Rodzaje stresu

• interpersonalny
• systemowy
• spo?eczny
• kulturowy
• norodo?ciowy
• uniwersalny

�ród?a stresu

• mobbing
• wymagania szefa
• ma?e zarobki
• niemi?a atmosfera w?ród pracowników
• d?ugi godziny pracy

?ycie bez stresu jest niemo?liwe. Ka?dy cz?owiek ma indywidualny próg odporno?ci na stres

5. Podaj i omów definicj? przystosowania zawodowego i jego kryteria

PRZYSTOSOWANIE – stan, w którym potrzeby jednostki, z jednej strony, a wymagania ?rodowiska z drugiej s? w pe?ni zaspokojone, a wi?c jest to stan harmonii mi?dzy jednostk?, a przedmiotowym i spo?ecznym ?rodowiskiem

Kryteriami przystosowania zawodowego s?:

• stopie? sprostania przez jednostk? wymaganiom prze?o?onych,
• stopie? sprostania przez jednostk? wymaganiom grupy pracowniczej,
• stopie? zadowolenia jednostki z mo?liwo?ci zaspokojenia istotnych potrzeb

Jednostka wchodz?ca w ?rodowisko pracy:

• wnosi pewien uk?ad w postaci swoich uzdolnie?, zachowa?
• oczekuje zaspokojenia potrzeb, odpowiednich warunków
• rozwinie swoj? osobowo??

6. Podaj i omów dowoln? grup? spo?eczn? wed?ug 7 kryteriów

Grupa spo?eczna – jest to zbiór jednostek pozostaj?cych ze sob? w interakcjach, czyli oddzia?ywaniach.

Do warunków istnienia grupy zaliczamy (przyk?ad: rodzina):

• posiadanie lidera i cz?onków (co najmniej 3) [lider – ojciec (patriarcha); cz?onkowie – matka i dzieci]
• wspólne cele (formalne i nieformalne), program dzia?ania, funkcje: [wychowawcza, ekonomiczna, emocjonalna, wst?pnego dziedziczenia
• klasowego, prokreacyjna, zaspokojenia potrzeb, seksualno – erotyczna]
• ?rodki do realizacji celów (pieni?dze, wspólne miejsce pobytu)
• nazwa (pa?stwo Kowalscy)
• siedziba (dom)
• interakcje [2 rodzaje wi?zi: uczuciowa/emocjonalna i rzeczowa]
• normy grupowe [ojciec daje kas?, nie zdradzanie innym, co si? dzieje w domu]

Grupy dzielimy:

• wed?ug liczby osób na: ma?a (rodzina, przyjaciele); ?rednia (kilkadziesi?t osób – studenci); du?? (kilkaset studentów)
• ze wgl?du na jej sposób powstania: pierwotne (rodzina) i wtórne; formalne i nieformalne

W socjologii wyodr?bnia si? nast?puj?ce grupy:

• cz?onkowskie – jednostka nale?y do niej z wyboru
• audytoryjne – bierni obserwatorzy, np. publiczno?? w teatrze
• odniesienia, czyli jednostki aspiruj?ce, np. Stowarzyszenia Kapitanów ?eglugi Wielkiej
• ekskluzywne – np. cz?onkowie Polskiej Akademii Nauk

7. Podaj i omów definicj? uzale?nienia, przyczyny, skutki internetoholizmu.

UZALE?NIENIE – to nabyta silna potrzeba wykonywania jakiej? czynno?ci lub za?ywania jakiej? substancji, której niespe?nienie mo?e prowadzi? do powa?nych fizjologicznych nast?pstw.

Internetoholizm – silna potrzeba, przymus sp?dzania czasu w Internecie, prze?ywanie dyskomfortu, gdy jest to niemo?liwe, sp?dzenie czasu w sieci mino wiedzy o szkodliwo?ci dla zdrowia; rzeczywisto?? wirtualna przys?ania realny ?wiat

Przyczyny:

• brak zaj?tego czasu -> bezrobocie
• brak zainteresowania za strony rodziców -> fascynacja dzieci internetem
• niska samoocena -> dowarto?ciowanie poprzez bycie kim? innym

Skutki:

• zanik bezpo?rednich wi?zi mi?dzyludzkich
• brak rozró?nienia mi?dzy ?wiatem realnym a wirtualnym
• zaniedbanie ?ycia w rodzinie

Leczenie:

• kliniki lecz?ce uzale?nienie
• leczenie psychoterapeutyczne
• stopniowe zmniejszanie czasu w sieci poprzez uzupe?nienie wolnego czasu innymi zaj?ciami

8. Podaj i omów def. inteligencji emocjonalnej; 4 filary inteligencji emocjonalnej

INTELIGENCJA – to sprawne korzystanie z nabytej wiedzy oraz skuteczne zachowanie si? w nowych warunkach ?ycia

INTELIGENCJA EMOCJONALNA – zdolno?? do odczuwania prze?y? innych ludzi; to zdolno?? rozpoznawania uczu? w?asnych i uczu? innych osób, zdolno?ci motywowania si? i kierowania emocjami, zarówno w?asnymi, jak i osób znacz?cych.

Wyró?niamy 8 g?ównych emocji:

• Z?o?? – furia, gniew, irytacja, wrogo??, nienawi??, sza?;
• Smutek – ?al, bole??, melancholia, zniech?cenie, depresja;
• Strach – niepokój, obawa, nerwowo??, boja??, pop?och
• Zadowolenie – szcz??cie, ulga, b?ogo??, rado??, ekstaza;
• Mi?o?? – akceptacja, ?yczliwo??, ufno??, uprzejmo??, poczucie blisko?ci, oddanie, uwielbienie;
• Zdziwienie – wstrz?s, zaskoczenie, zdumienie;
• Wstr?t – pogarda, lekcewa?enie;
• Wstyd – poczucie winy, zak?opotanie, za?enowanie, ha?ba, skrucha;

9. Podaj i omów def. mobbingu, przyczyny i skutki (3)

MOBBING – to psychoterror, agresja psychiczna, szykanowanie, obmawianie, poni?anie, zastraszanie, dr?czenie psychiczne; zjawisko lobbingu dotyczy szkó?, uczelni, miejsc pracy. Mo?e prowadzi? do zaburze? osobowo?ci.

Mobbing – rodzaj terroru psychicznego stosowanego przez jedn? lub kilka osób przeciwko jednej osobie

Rodzaje mobbingu

• szef – pracownik
• kolega – kolega
• podw?adny – szef

Przyczyny mobbingu:

• cechy zarz?dzaj?cego organizacj? – nieodpowiednie kierownictwo/ zarz?dzanie – styl kierowników cz?sto kopiowany przez pracowników ni?szego szczebla, nieporz?dek, niekompetencja
• spo?eczne – bezrobocie, zagro?enie utraty pracy, brak poczucia pewno?ci siebie, stabilno??, umowy o dzie?o lub na czas okre?lony
• pozycja spo?eczne ofiary mobbingu – kolor skóry, inne orientacja sexualna, przekonania religijne, niepe?nosprawno??, p?e?

Skutki mobbingu

• brak dynamicznego rozwoju firmy – nieprzyjazna atmosfera obni?a motywacj? do pracy
• ponoszenie kosztów cz?stych, krótkich zwolnie?
• kryzys i utrata presti?u firmy, gdy sprawa wyjdzie na jaw

10. Podaj i omów 3 style kierowania zespo?em

• autokratyczny – despota, ca?? swoj? w?adz? opiera na zastraszaniu i przymusie, dyscyplin? i pos?uch wymusza za pomoc? kar, nie znosi krytyki
• demokratyczny – kieruje zespo?em, nie ograniczaj?c jego inicjatywy i samodzielno?ci, wa?niejsze decyzj? uzgadnia z podw?adnymi, jest akceptowany przez podw?adnych
• nieingeruj?cy – pozostawia zespó?, nie ingeruj?c w jego dzia?alno??

11. Podaj i omów definicje komunikowania si? i 7 kryteriów poprawnej komunikacji lub komunikacji stresowej

KOMUNIKOWANIE – to wymiana informacji i przekazywanie znacze?. Stanowi ono podstaw? istnienia ka?dej grupy.

Komunikacja w grupie nie jest przypadkowa, gdy? ka?da organizacja narzuca:

• normy okre?laj?ce cz?stotliwo?? i zakres komunikowania
• organizacyjne kana?y porozumiewania
• symodiczny kod organizacyjny towarzysz?cy altom komunikacji

Kryteria:

• wiarygodno?? nadawcy
• zrozumia?e informacje
• uwa?ne s?uchanie przez odbiorc?
• stosowanie komunikacji werbalnej i niewerbalnej
• nie przerywanie rozmówcy
• trzymanie si? temtu
• oddzielanie problemu od osoby

12. Podaj i omów def. samorealizacji i czynniki wp?ywaj?ce na samorealizacj? studenta

SAMOREALIZACJA – jest jedn? z wy?szych potrzeb cz?owieka. Daje poczucie wype?nienia swojej misji ?yciowej, ?e stajemy si? tym czym mo?emy, ?e osi?gamy to, do czego czujemy si? powo?ani. Jest to wykorzystanie posiadanego potencja?u w celu zaspokojenia w?asnych zró?nicowanych ambicji. Cz?owiek ci?gle d??y doskonalenia si?, dalszego rozwoju. Otó? cz?owiek zbli?aj?cy si? – dzi?ki zaspokajaniu podstawowych potrzeb swego organizmu i respektowaniu jego g?ównych tendencji rozwojowych – do samospe?nienia odznacza si? przede wszystkim pozytywnym stosunkiem do samego siebie. Obce mu jest poczucie winy, wstydu, pogardy dla w?asnej osoby. Jest ?wiadomy swej godno?ci, okazuje sobie szacunek. Ten pozytywny stosunek do swojego „ja” rozci?ga on na swe kontakty z innymi lud?mi. Darz?c siebie uczuciem, kocha innych, jest zdolny do okazywania uniwersalnej sympatii.

13. Asertywno?? – definicja i charakterystyka 3 zachowa? asertywnych.

ASERTYWNO�? – to takie zachowanie, które pozwala otwarcie, jasno, stanowczo, ale te? uczciwie wyra?a? w?asne opinie, my?li, pogl?dy, uczucia i skutecznie broni? swoich praw bez usprawiedliwiania si? i ranienia oraz ?amania praw innych. Asertywno?? polega na zachowaniu wiary we w?asne si?y i mo?liwo?ci, piel?gnowaniu szacunku do samego siebie i innych, a tak?e na wykorzystaniu takich wzorów zachowa? wobec otoczenia które s? uczciwe i szczere (zachowania nieasertywne)

POSTAWA BIERNA (Ty – OK., ja – nic) – lekcewa?ymy w?asne prawa, nie przedstawiamy w?asnych potrzeb, pogl?dów i odczu?, zachowujemy si? nieuczciwie, nasze dzia?ania nie pokrywaj? si? ze s?owami, co powoduje narastanie z?o?ci i urazów, bezkrytycznie podporz?dkowujemy si? drugiej osobie, poni?amy si?, ?le o sobie my?limy, mamy poczucie winy, ni?szo?ci, brak motywacji

POSTAWA MANIPULACYJNA (Ty – nie OK, ja te? nie) – obie strony próbuj? wprowadzi? siebie w b??d, brak pewno?ci siebie i niska samoocena, brak szacunku dla siebie i innych, podejrzliwo?? i niedowierzanie w stosunku do motywów dzia?ania otoczenia, du?a ostro?no?? w stosunku do innych, nieuczciwo?? i brak szczero?ci, zniekszta?cenie znacze? cudzych wypowiedzi, podawanie w w?tpliwo?? poczucia godno?ci innych osób, depresja i brak motywacji.

POSTAWA AGRESYWNA (ja – OK, Ty – nie) – bronimy w?asnych praw lekcewa??c prawa innych, dominujemy nad innymi, nie s?uchamy, lekcewa?ymy pogl?dy, odczucia innych, przyjmujemy postawy wrogie lub, brak szacunku dla innych, poczucie wy?szo?ci, ch?? kontrolowania otoczenia i sytuacji, ignorancja

14. Podaj i omów 5 terminów psychologicznych:

Samo?wiadomo?? – wiedza o swoich stanach wewn?trznych, preferencjach, mo?liwo?ciach i ocenach intuicyjnych, czyli ?wiadomo?? emocjonalna, poprawna samoocena, wiara w siebie, tj. silne poczucie w?asnej warto?ci i ?wiadomo?? swoich mo?liwo?ci i umiej?tno?ci;

diagnoza psychologiczna – jest to stwierdzenie aktualnego stanu osobowo?ci w danym dniu. Celem diagnozy psychologicznej jest:

• okre?lenie czy osobowo?? jest w normie
• okre?lenie, czy w osobowo?ci s? jakie? zaburzenia
• poszukanie przyczyn zaburze? oraz ustalenie post?powania terapeutycznego

konflikt – oznacza sprzeczno??, ró?norodno??, rozbie?no??, niezgodno??; jest to proces, w którym 2 strony zabiegaj? o jakie? dobra, przy czym jedna strona chce zdominowa? drug?;

Podzia? konfliktów:

• intraindywidualne (wewn?trzne)
• mi?dzy jednostkami (mi?dzyludzkie)
• mi?dzy grupami
• miedzy organizacjami
• religijne
• etniczne

autoprezentacja — w psychologii sposób w jaki ka?dy cz?owiek poprzez swoje wypowiedzi, zachowania i sygna?y niewerbalne komunikuje na zewn?trz kim jest, albo za kogo chcia?by by? uwa?any.

empatia – w psychologii termin oznaczaj?cy umi?j?tno?? wczuwania si? w czyje? emocje.

Osoba nie posiadaj?ca tej umiej?tno?ci jest „?lepa” emocjonalnie i nie potrafi oceni? ani dostrzec stanów emocjonalnych innych osób. Osoba posiadaj?ca t? umiej?tno?? potrafi na podstawie obserwacji zachowania, mimiki twarzy, ruchów cia?a i sposobu mówienia odgadn?? stan emocjonalny obserwowanej osoby.Empatia, obok asertywno?ci jest jedn? z dwóch podstawowych umiej?tno?ci wchodz?cych w sk?ad tzw. inteligencji emocjonalnej.

Wpis opublikowany 20 maja 2006
Tagi: akademia, everything, materia?y, nauka, odpowiedzi, psychologia, szko?a, uczelnia
Kategorie: Bez kategorii

Komentarze do wpisu "Psychologia – zaliczenie"