Po roku „na swoim”, czyli jak to jest z tą własną firmą, studiowaniem zarządzania itd.

W maju zeszłego roku udało się w końcu zakończyć studia. Trochę „w bólach” – z rocznym poślizgiem, bo po prostu mi się nie chciało pisać magisterki. Ale się jakoś udało zmusić, skończone, zapomniane. Papierek jest.

Jak można wyczytać w wielu artykułach publikowanych od czasu do czasu w różnych mediach, „magister zarządzania” nie jest gwarantem zatrudnienia. Czyli powinienem teoretycznie jojczyć nad niesprawiedliwym światem, chorym krajem itd. A tu wręcz przeciwnie: pracy dużo, zarabiam według mnie znośnie (chociaż wiem, że na pewno dałoby się dużo więcej) i w zasadzie lubię to co robię.

Do napisania tekstu zainspirowały czytane ostatnio wypowiedzi znajomych, którzy szukają pracy lub myślą o założeniu działalności. I „success stories” o wspaniałych nowych firmach założonych przez ludzi „mających dość etatu”. I te wszystkie artykuły o humanistach marzących o „intelektualnych wyzwaniach w pracy w korporacjach” i zawiedzionych nudną pracą biurową. Ot takie moje spojrzenie na biznes / karierę / pracę.

Dlaczego działalność a nie etat?

Na etacie pracowałem przez pół roku. Przez ten czas przekonałem się, że o 8:00 wolę wstawać z łóżka, a nie siadać gdzieś przy biurku. A najwydajniej pracuję od 8 pm do 2 am, a nie odwrotnie. No i zakupy w południe są najlepsze, bo w marketach nie ma kolejek, a ja mam akurat półgodzinną przerwę od komputera. Nie napiszę wprost, że założyłem własną firmę, ponieważ nie chciało mi się pisać CV, bo to nie wypada :).

A tak serio: dlaczego działalność a nie etat?

Pracowałem na „umowach śmieciowych” before it was cool ;) W sensie „od zawsze”. Segregator z PIT-ami pamięta czasy przynajmniej liceum. Pierwsze strony internetowe zacząłem tworzyć dla siebie pod koniec podstawówki, pierwszą „poważną witryną dla kogoś” była strona gimnazjum. W liceum były już pierwsze umowy o wykonanie i opiekę stron dla znajomych firm.

Jestem więc przyzwyczajony do krótkich prac dla wielu różnych firm. Brief, wykonanie, zapłata i szukamy kolejnego klienta. Ewentualny kontakt z obecnym w przypadku rozbudowy strony, przy niespodziewanych poprawkach no i w lutym kolejnego roku przy przesyłaniu PIT-11 do umowy o dzieło. W późniejszym czasie miałem jakieś 2-3 firmy z którymi względnie na stałe współpracowałem zamiast szukać samemu klientów. Ale to zawsze były maksymalnie kilkutygodniowe, oderwane od siebie projekty.

A do tego wszystkiego dochodziły jeszcze okazjonalne akcje reklamowe na blogu, AdSense, jakieś programy partnerskie i inne dziwne „fuchy”, które trzeba było rozliczyć. Ostatecznie w marcu siedziałem z kilkunastoma różnymi umowami/PIT-ami, które trzeba było jakoś porozpisywać w zeznaniu rocznym.

Å»adna z tych „stałych” firm nie miała odpowiednio dużo zleceń żeby mnie obsadzać na etacie, więc w grę wchodziły tylko umowy o dzieło. Pomijam już, że każda z tych firm miała siedzibę przynajmniej 300 km od Gdańska, więc logistyka miała tu też swój udział ;). Szukanie etatu gdzie indziej oznaczałoby raczej zakończenie współpracy z nimi, bo doba za krótka żeby 8 godzin robić na etat, a drugie tyle osobne prace. A te projekty były zawsze fajne i nietypowe, natomiast pieniądze wypłacane na czas. Szkoda rezygnować z takiego układu.

Własna działalność gospodarcza jest tu więc po prostu najwygodniejszym rozwiązaniem.

• Wysłana mailem faktura jest najwygodniejsza dla obu stron.
• Nie trzeba przeliczać stawek netto/brutto w zależności od składek, które akurat muszę płacić, rodzaju umowy itd. Podaję stawkę netto i klient wie, że to X do wrzucenia w koszty +23% VAT, które i tak odzyska. Umowa o dzieło/zlecenie, to X netto dla mnie + Y „mojego” brutto + Z składek pracodawcy.
• Nie trzeba pamiętać o wszystkich PIT-ach na początku przyszłego roku
• Ja mogę spokojnie wystawiać faktury za wszystkie usługi, które wykonuję dla różnych firm: strony www, aplikacje, reklamy itd.
• Na koniec roku będę miał jeden PIT-36, który mi się automatycznie wygeneruje w programie księgowym
• Mam ubezpieczenie zdrowotne, jakieś grosze odkładam na emeryturę
• Fajniej jest móc powiedzieć „mam własną firmę z branży IT specjalizującą się w tworzeniu stron internetowych” niż „klepię stronki internetowe jako podwykonawca dla innych większych firm” :) Nawet jeśli oznacza to to samo siedzenie w domu i robienie tego samego dla tych samych firm.

Po prostu rejestracja działalności gospodarczej wydała mi się najwygodniejszą formą zorganizowania sobie pracy w dość specyficznej dyscyplinie, jaką jest webdevelopment.

Własna firma lekiem na każde zło?

Wzorem reklam medykamentów, należałoby ogłosić: przed decyzją o rejestracji działalności, skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą. Albo przynajmniej z kimś posiadającym doświadczenie ze świata, który chcesz podbić swoją firmą. Bo każda branża rządzi się swoimi prawami i każdy ma inne predyspozycje.

Szeroko pojęte IT jest specyficzną branżą – jako „freelancer” programista/webdeveloper masz szansę na znalezienie pracy praktycznie na całym świecie. Zawsze ktoś poszukuje podwykonawcy do jakiegoś projektu. Jeśli tylko znasz się na robocie, masz jakieś 2-3 fajne projekty w portfolio, to przy odrobinie szczęścia i ewentualnie dobrym „polecającym” znajomym, można spokojnie znaleźć pierwsze projekty.

Tylko podkreślam: musisz mieć doświadczenie i trochę szczęścia. Więcej tego drugiego może nadrobić braki w doświadczeniu :) ale start od zera jest jednak ciężki. Na pewno nie jest niemożliwy, ale jest trudniejszy. Ja założyłem działalność i po prostu mailowo poinformowałem obecnych „pracodawców”, że możemy rozliczać się wygodniej. Gdybym startował z „zerowym” kontem, na pewno miałbym dużo ciężej.

Ale znowu zaznaczam: robię w konkretnej specyficznej branży i może dlatego jest mi łatwiej/trudniej. Gdybym robił coś innego, prawdopodobnie moje spojrzenie na tę kwestię byłoby zupełnie inne. O tym trzeba pamiętać.

Własna działalność to przecież straszne koszty! Tysiąc ZUS-u co miesiąc!!!

Obowiązkowa comiesięczna składka ZUS dla nowych przedsiębiorców wynosi teraz 398.11 zł. To jedyny obowiązkowy koszt, którego nie unikniemy przez pierwsze 24 miesiące. Mamy w tym ubezpieczenie zdrowotne (NFZ), składkę chorobową, rentową i emerytalną. Mamy 2 lata na rozkręcenie firmy żeby potem już normalne składki nie były tak bolesne. Fakt, że tysiąc złotych miesięcznie piechotą nie chodzi, nie ma na rynku nic pewnego itd. Na razie, po roku działalności, wydaje mi się, że jest to w miarę odpowiedni czas na wypracowanie sobie pewnych źródeł dochodu.

Ale znowu podkreślam: jest to moja opinia bazująca na specyfice branży, w której postanowiłem działać. Ja do pracy potrzebuję laptopa i dostępu do internetu. Zamiast wynajmować biuro w centrum miasta, mogę pracować w domu. Nie potrzebuję od razu najdroższego MacBooka z retiną za 10 tysięcy złotych. Gdybym się bardzo uparł, mógłbym pociągnąć na oprogramowaniu OpenSource, oszczędzając na licencjach. Wszystko da się zoptymalizować.

Dobra księgowa to skarb…

…ale samodzielne prowadzenie księgowości również nie jest takie trudne. Tu zwłaszcza spojrzenie w kierunku studentów wszelkich odmian „biznesu” i „zarządzania”, którzy powinni mieć w programie studiów jakieś podstawy rachunkowości. Ja co prawda w ramach tego przedmiotu miałem księgowanie „na szubieniczkach” i tworzenia pełnego bilansu, który przy jednoosobowej działalności mi się raczej nie przyda, ale… Inwestycja dodatkowych kilkudziesięciu złotych w książkę i odrobina samozaparcia powinna wystarczyć żeby rozliczyć kilka transakcji w miesiącu.

Osobiście korzystam i polecam inFakt.pl w wersji Self-Service za 199 zł netto rocznie. Wyklikuję faktury w przeglądarce, aplikacja sama wylicza mi należne składki ZUS/PIT/VAT, przypomina ile i kiedy powinienem komu przelać oraz co i kiedy drukować. Na samą „biurokrację” poświęcam może w sumie z godzinkę-dwie w miesiącu.

Raz jeszcze zaznaczam: chodzi o mój przypadek. Jednoosobowa działalność, księgowość na zasadach ogólnych, płatnik VAT, europejski NIP, około 10 faktur miesięcznie, w tym dwie za usługi dla firm z Unii, kilka prostych kosztów.

Kontakty, kontakty, kontakty

Rozległa sieć kontaktów to podstawa. Określenie „mieć znajomości” w kontekście szukania pracy wydaje się być bardzo negatywnie nacechowane, a to strasznie błędne rozumowanie. Wiele zleceń złapałem właśnie z polecenia kogoś znajomego. Gdy wiem, że czegoś nie jestem w stanie zrobić sam, odsyłam do znajomych. Czasem nawet do „konkurencji” – czy to blogowej czy webmasterskiej. Kiedyś to się może zwrócić. A nawet jeśli nie, to niech znajomemu coś coś fajnego wpadnie.

Czy się stoi, czy się (na plaży) leży…

Ilość włożonej w firmę pracy bezpośrednio przekłada się na zarobki. Jest to zarówno „bug” jak i „ficzer”. Z jednej strony, im więcej zrobisz, tym więcej potencjalnie można zarobić. Kilka dodatkowych godzin w tygodniu może przełożyć się na dużo przyjemniejszy wynik pod koniec miesiąca. Z drugiej strony, czasem brakuje czegoś takiego jak „płatny urlop” czy „pewna pensja”.

Na powyższym wykresie widać przychody z pierwszego roku działalności i nałożony zeszłoroczny trzytygodniowy wyjazd do Stanów. 3 tygodnie wolnego przełożyło się na 2 miesiące bez większych projektów. Nie możesz wziąć czegoś większego przed planowanym urlopem, bo bankowo się wszystko przeciągnie i nici z wypoczynku. Zaraz po powrocie też od razu nie wystartujesz z wysokiego C – trzeba o sobie przypomnieć, poszukać jakiegoś projektu, trochę czasu na realizację i dopiero później zapłata.

Dywersyfikacja dochodów

Dlatego też warto pamiętać, że każde dodatkowe pasywne źródło dochodu, to bardzo dobre źródło dochodu. Jakieś reklamy umieszczone na różnych stronach, programy partnerskie, prowizje, wszelkie usługi abonamentowe – warto coś takiego mieć w zanadrzu żeby podczas tych „chudszych” miesięcy przynajmniej nie dokładać do interesu.

No a jak to z tymi studiami?

6 lat studiów dziennych (jeden rok „bonusowo” ze względu na ociąganie w pisaniu magisterki) na specjalizacji „Biznes elektroniczny”, kierunek Zarządzanie, Wydział Przedsiębiorczości. Pełny misz-masz marketingu, zarządzania, ekonomii i informatyki. Studia nigdy nie przeszkadzały mi w pracy – to chyba najlepszy komentarz. Część przedmiotów ledwo zaliczona, na zaliczeniach z innych nie musiałem się pojawiać. Czyli typowo. Ogólnie raczej uznaję ten czas za udany, chociaż szczerze mówiąc, drugi raz zastanawiałbym się nad czymś konkretnym, ale zaocznie.

W każdym razie wydaje mi się, że żadne studia nie dają gwarancji na zatrudnienie w zawodzie. No może poza medycyną i seminarium duchownym :). Gdy pytano mnie „co możesz robić po tych studiach?” odpowiadałem z pełnym przekonaniem „co tylko chcę”. I dalej tak uważam, „sky is the limit„.

Podsumowując

Podoba mi się prowadzenie własnej firmy, jednak zawsze jest to praca „dla kogoś”. Przynajmniej jeśli chodzi o tego typu usługi – zawsze to klient jest przez jakiś czas Twoim szefem. Od jego zadowolenia zależy trochę Twoja dalsza kariera.

Nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, czy lepiej szukać pracy w jakimś „korpo”, mniejszej firmie czy od razu rejestrować działalność gospodarczą. Znam osoby, które przedsiębiorczość mają we krwi, potrafią przegadać każdego i sprzedać nawet piasek Bedeuinom. Znam też takie osoby, które musiały zawiesiły działalność, ponieważ własny biznes im po prostu nie szedł.

Na pewno nie jest to jedyny słuszny sposób pracowania. Jedni mają nastawienie bardziej „socjalne”, oczekują opieki i dla nich „prywatny przedsiębiorca” to wyzyskiwacz, który chce oszukać biednego człowieka. Inni starają się aż na siłę ewangelizować w stronę własnej działalności wytykając tylko i wyłącznie minusy normalnego etatu. A jedno i drugie rozwiązanie mają swoje wady i zalety.

Swoją drogą, przypomniał mi się taki komentarz „sceptyka” znaleziony pod jakimś artykułem dotyczącym samozatrudnienia: „Jeśli wszyscy pozakładają własne firmy, to kto będzie pracował?” Ot taki utrwalony obraz, że „właściciel firmy nie pracuje, tylko jest właścicielem”. Nawet jeśli to jednoosobowa firma.

AM(A)A – Ask Me (Almost) Anything :)

Jeśli ktoś ma jakieś pytania odnośnie rejestracji, prowadzenia takiej „firemki” – pytajcie w komentarzach. Postaram się odpowiedzieć, jeśli tylko będę czuł się kompetentny:)

Foto na początku wpisu: C.A.Hellmann, Creative Commons.

» Zobacz dodatkowe ilustracje do wpisu «

Wpis opublikowany 17 lipca 2012
Tagi: etat, firma, freelance, praca
Kategorie: ciekawostki, prywata, wszystkie

Komentarze do wpisu "Po roku „na swoim”, czyli jak to jest z tą własną firmą, studiowaniem zarządzania itd."