Psychologia – zaliczenie

Opracowane pytania na zaliczenie z psychologii, podesłane przez Natalię. Wszelkie uwagi, rozwinięcia odpowiedzi itp. zostawiamy w komentarzach.

1. Podaj i omów def. Osobowości i 4 grupy czynników rozwoju osobowości

Osobowość

• To zespół cech psychicznych, za pomocą których można opisać podstawowe formy zachowania się człowieka
• Jest zespołem podstaw (nastawień) wyznaczających zachowanie człowieka
• Jest zespołem warunków wewnętrznych determinujących sposób, w jaki człowiek reguluje swoje stosunki z działającym na niego światem. Owe warunki to, m.in. potrzeby, dążenia, obraz świata, charakter, postawy, zdolności, temperament szczególnie samowiedza.

Czynniki osobowości

• zadatki wrodzone – zdolności do określania neuroanatomicznego podłoża powstania zdolności; psychiczny charakter wrodzonych zdolności. (istotnym czynnikiem wpływającym na osobowość jest środowisko, np. dziecka, szczególnie w wieku niemowlęcym i poniemowlęcym.
• środowisko – całokształt warunków materialnych i biologicznych istotnych dla życia i rozwoju osobników danego gatunku; jako bod?ce fizyczne.
• wychowanie – planowa, świadoma działalność ukierunkowana na kształtowanie osobowości człowieka według złożonego wzoru, obejmującego wartości poznawcze, moralne, estetyczne i organizacyjno-społeczne; działalność ta podejmowana jest przez: rodziców, instytucję oświatowe, środki masowego przekazu i samą jednostkę
• własna aktywność – czynny stan jakiegoś obiektu, wyrażający się bąd? w wykonaniu przez niego zmian w otoczeniu, bąd? w zmienianiu jego położenia w stosunku do otocznia, bąd? w zmianach procesów zachodzących wew. obiektu.

2. Podaj i omów 3 metody psychologiczne – wady i zalety jednej z nich

• obserwacja
• introspekcja
• samoobserwacja
• eksperyment
• test
• kwestionariusz osobowy
• wywiad i rozmowa
• skale ocen
• skale wartości
• analiza wytworów
• aparaty do badań psychotechnicznych

wywiad i rozmowa

Oparte na podstawie przekonania, że badana osoba chce oraz umie odpowiedzieć na stawiane pytania. Pytania dotyczą dotychczasowego funkcjonowania. Określonych dziedzin, na przykład życia rodzinnego czy też zawodowego. W rozmowie nie istnieje przygotowany zestaw, standardowa lista pytań. Prowadzi się ją, uwzględniając problemy badanej osoby.

Słaba strona: nie można porównać wyników poszczególnych rozmów w danej grupie (uczniów, studentów czy pracowników)

3. Podaj i omów klasyfikacje potrzeb Maslowa

Kluczową kategorią w procesie motywowania jest potrzeba. Potrzeba to braki, niedobory, które człowiek musi zaspokoić, żeby żyć w równowadze. W opinii psychologów osiągnięcie celu jest równoznaczne z zaspokojeniem potrzeby. Wyróżniamy wiele klasyfikacji potrzeb: wrodzone i nabyte, biologiczne, społeczne, ekonomiczne i psychologiczne, klasyfikację potrzeb wg Clellanda, który podzielił potrzeby na: władzy, przynależności do grupy i osiągnięcia, oraz klasyfikację Abrahama Maslowa, który zauważył, że ludzie podejmują działania, aby zrealizować ważne dla siebie potrzeby. Opisał on hierarchię potrzeb ludzkich złożoną z 7 kategorii: biologiczne (fizjologiczne), bezpieczeństwa (pobudzają do działania), miłości, wiedzy i rozumienia, uznania (pozytywna opinia), estetyczne, samoakceptacji (samorealizacji).
Zdaniem Maslowa w procesie pracy powinny być zaspokojone następujące potrzeby człowieka: aprobaty społecznej (uznanie, prestiż, szacunek), uczestniczenia w grupie (kontakty z lud?mi), samo urzeczywistnienia (stałe doskonalenie się w pracy zawodowej), bezpieczeństwa (chęć posiadania stałej pracy, oszczędności).

POTRZEBY

• wrodzone – tlen, światło, woda, pokarm
• nabyte – pomoc, zabawa, szczęście

piramida Maslowa

Potrzeby mają swoją hierarchię, niezaspokojenie potrzeb niższych blokuje potrzeby wyższe

• Potrzeby wyższe
• samorealizacji
• estetyczne
• wiedzy i rozumienia świata
• uznania (szacunek, pochwały, docenianie)
• Potrzeby niższe
• miłości/społeczne (miłość, przyja?ń)
• bezpieczeństwa i przynależności (dom, społeczeństwo)
• fizjologiczne (jedzenie, sen, wypróżnianie)

4. Podaj i omów stres i 4 ?ródła stresu w środowisku pracy

STRES – szczególny rodzaj sytuacji trudnej w której znajduje się dany człowiek

Sytuacje stresowe:

• zagrożenia
• utrudnienia, przeszkody
• deprywacje potrzeb
• przeżycia traumatyczne

Rodzaje stresu

• interpersonalny
• systemowy
• społeczny
• kulturowy
• norodościowy
• uniwersalny

�ródła stresu

• mobbing
• wymagania szefa
• małe zarobki
• niemiła atmosfera wśród pracowników
• długi godziny pracy

życie bez stresu jest niemożliwe. Każdy człowiek ma indywidualny próg odporności na stres

5. Podaj i omów definicję przystosowania zawodowego i jego kryteria

PRZYSTOSOWANIE – stan, w którym potrzeby jednostki, z jednej strony, a wymagania środowiska z drugiej są w pełni zaspokojone, a więc jest to stan harmonii między jednostką, a przedmiotowym i społecznym środowiskiem

Kryteriami przystosowania zawodowego są:

• stopień sprostania przez jednostkę wymaganiom przełożonych,
• stopień sprostania przez jednostkę wymaganiom grupy pracowniczej,
• stopień zadowolenia jednostki z możliwości zaspokojenia istotnych potrzeb

Jednostka wchodząca w środowisko pracy:

• wnosi pewien układ w postaci swoich uzdolnień, zachowań
• oczekuje zaspokojenia potrzeb, odpowiednich warunków
• rozwinie swoją osobowość

6. Podaj i omów dowolną grupę społeczną według 7 kryteriów

Grupa społeczna – jest to zbiór jednostek pozostających ze sobą w interakcjach, czyli oddziaływaniach.

Do warunków istnienia grupy zaliczamy (przykład: rodzina):

• posiadanie lidera i członków (co najmniej 3) [lider – ojciec (patriarcha); członkowie – matka i dzieci]
• wspólne cele (formalne i nieformalne), program działania, funkcje: [wychowawcza, ekonomiczna, emocjonalna, wstępnego dziedziczenia
• klasowego, prokreacyjna, zaspokojenia potrzeb, seksualno – erotyczna]
• środki do realizacji celów (pieniądze, wspólne miejsce pobytu)
• nazwa (państwo Kowalscy)
• siedziba (dom)
• interakcje [2 rodzaje więzi: uczuciowa/emocjonalna i rzeczowa]
• normy grupowe [ojciec daje kasę, nie zdradzanie innym, co się dzieje w domu]

Grupy dzielimy:

• według liczby osób na: mała (rodzina, przyjaciele); średnia (kilkadziesiąt osób – studenci); dużą (kilkaset studentów)
• ze wglądu na jej sposób powstania: pierwotne (rodzina) i wtórne; formalne i nieformalne

W socjologii wyodrębnia się następujące grupy:

• członkowskie – jednostka należy do niej z wyboru
• audytoryjne – bierni obserwatorzy, np. publiczność w teatrze
• odniesienia, czyli jednostki aspirujące, np. Stowarzyszenia Kapitanów żeglugi Wielkiej
• ekskluzywne – np. członkowie Polskiej Akademii Nauk

7. Podaj i omów definicję uzależnienia, przyczyny, skutki internetoholizmu.

UZALEżNIENIE – to nabyta silna potrzeba wykonywania jakiejś czynności lub zażywania jakiejś substancji, której niespełnienie może prowadzić do poważnych fizjologicznych następstw.

Internetoholizm – silna potrzeba, przymus spędzania czasu w Internecie, przeżywanie dyskomfortu, gdy jest to niemożliwe, spędzenie czasu w sieci mino wiedzy o szkodliwości dla zdrowia; rzeczywistość wirtualna przysłania realny świat

Przyczyny:

• brak zajętego czasu -> bezrobocie
• brak zainteresowania za strony rodziców -> fascynacja dzieci internetem
• niska samoocena -> dowartościowanie poprzez bycie kimś innym

Skutki:

• zanik bezpośrednich więzi międzyludzkich
• brak rozróżnienia między światem realnym a wirtualnym
• zaniedbanie życia w rodzinie

Leczenie:

• kliniki leczące uzależnienie
• leczenie psychoterapeutyczne
• stopniowe zmniejszanie czasu w sieci poprzez uzupełnienie wolnego czasu innymi zajęciami

8. Podaj i omów def. inteligencji emocjonalnej; 4 filary inteligencji emocjonalnej

INTELIGENCJA – to sprawne korzystanie z nabytej wiedzy oraz skuteczne zachowanie się w nowych warunkach życia

INTELIGENCJA EMOCJONALNA – zdolność do odczuwania przeżyć innych ludzi; to zdolność rozpoznawania uczuć własnych i uczuć innych osób, zdolności motywowania się i kierowania emocjami, zarówno własnymi, jak i osób znaczących.

Wyróżniamy 8 głównych emocji:

• Złość – furia, gniew, irytacja, wrogość, nienawiść, szał;
• Smutek – żal, boleść, melancholia, zniechęcenie, depresja;
• Strach – niepokój, obawa, nerwowość, boja?ń, popłoch
• Zadowolenie – szczęście, ulga, błogość, radość, ekstaza;
• Miłość – akceptacja, życzliwość, ufność, uprzejmość, poczucie bliskości, oddanie, uwielbienie;
• Zdziwienie – wstrząs, zaskoczenie, zdumienie;
• Wstręt – pogarda, lekceważenie;
• Wstyd – poczucie winy, zakłopotanie, zażenowanie, hańba, skrucha;

9. Podaj i omów def. mobbingu, przyczyny i skutki (3)

MOBBING – to psychoterror, agresja psychiczna, szykanowanie, obmawianie, poniżanie, zastraszanie, dręczenie psychiczne; zjawisko lobbingu dotyczy szkół, uczelni, miejsc pracy. Może prowadzić do zaburzeń osobowości.

Mobbing – rodzaj terroru psychicznego stosowanego przez jedną lub kilka osób przeciwko jednej osobie

Rodzaje mobbingu

• szef – pracownik
• kolega – kolega
• podwładny – szef

Przyczyny mobbingu:

• cechy zarządzającego organizacją – nieodpowiednie kierownictwo/ zarządzanie – styl kierowników często kopiowany przez pracowników niższego szczebla, nieporządek, niekompetencja
• społeczne – bezrobocie, zagrożenie utraty pracy, brak poczucia pewności siebie, stabilność, umowy o dzieło lub na czas określony
• pozycja społeczne ofiary mobbingu – kolor skóry, inne orientacja sexualna, przekonania religijne, niepełnosprawność, płeć

Skutki mobbingu

• brak dynamicznego rozwoju firmy – nieprzyjazna atmosfera obniża motywację do pracy
• ponoszenie kosztów częstych, krótkich zwolnień
• kryzys i utrata prestiżu firmy, gdy sprawa wyjdzie na jaw

10. Podaj i omów 3 style kierowania zespołem

• autokratyczny – despota, całą swoją władzę opiera na zastraszaniu i przymusie, dyscyplinę i posłuch wymusza za pomocą kar, nie znosi krytyki
• demokratyczny – kieruje zespołem, nie ograniczając jego inicjatywy i samodzielności, ważniejsze decyzję uzgadnia z podwładnymi, jest akceptowany przez podwładnych
• nieingerujący – pozostawia zespół, nie ingerując w jego działalność

11. Podaj i omów definicje komunikowania się i 7 kryteriów poprawnej komunikacji lub komunikacji stresowej

KOMUNIKOWANIE – to wymiana informacji i przekazywanie znaczeń. Stanowi ono podstawę istnienia każdej grupy.

Komunikacja w grupie nie jest przypadkowa, gdyż każda organizacja narzuca:

• normy określające częstotliwość i zakres komunikowania
• organizacyjne kanały porozumiewania
• symodiczny kod organizacyjny towarzyszący altom komunikacji

Kryteria:

• wiarygodność nadawcy
• zrozumiałe informacje
• uważne słuchanie przez odbiorcę
• stosowanie komunikacji werbalnej i niewerbalnej
• nie przerywanie rozmówcy
• trzymanie się temtu
• oddzielanie problemu od osoby

12. Podaj i omów def. samorealizacji i czynniki wpływające na samorealizację studenta

SAMOREALIZACJA – jest jedną z wyższych potrzeb człowieka. Daje poczucie wypełnienia swojej misji życiowej, że stajemy się tym czym możemy, że osiągamy to, do czego czujemy się powołani. Jest to wykorzystanie posiadanego potencjału w celu zaspokojenia własnych zróżnicowanych ambicji. Człowiek ciągle dąży doskonalenia się, dalszego rozwoju. Otóż człowiek zbliżający się – dzięki zaspokajaniu podstawowych potrzeb swego organizmu i respektowaniu jego głównych tendencji rozwojowych – do samospełnienia odznacza się przede wszystkim pozytywnym stosunkiem do samego siebie. Obce mu jest poczucie winy, wstydu, pogardy dla własnej osoby. Jest świadomy swej godności, okazuje sobie szacunek. Ten pozytywny stosunek do swojego „ja” rozciąga on na swe kontakty z innymi lud?mi. Darząc siebie uczuciem, kocha innych, jest zdolny do okazywania uniwersalnej sympatii.

13. Asertywność – definicja i charakterystyka 3 zachowań asertywnych.

ASERTYWNOï¿½ć – to takie zachowanie, które pozwala otwarcie, jasno, stanowczo, ale też uczciwie wyrażać własne opinie, myśli, poglądy, uczucia i skutecznie bronić swoich praw bez usprawiedliwiania się i ranienia oraz łamania praw innych. Asertywność polega na zachowaniu wiary we własne siły i możliwości, pielęgnowaniu szacunku do samego siebie i innych, a także na wykorzystaniu takich wzorów zachowań wobec otoczenia które są uczciwe i szczere (zachowania nieasertywne)

POSTAWA BIERNA (Ty – OK., ja – nic) – lekceważymy własne prawa, nie przedstawiamy własnych potrzeb, poglądów i odczuć, zachowujemy się nieuczciwie, nasze działania nie pokrywają się ze słowami, co powoduje narastanie złości i urazów, bezkrytycznie podporządkowujemy się drugiej osobie, poniżamy się, ?le o sobie myślimy, mamy poczucie winy, niższości, brak motywacji

POSTAWA MANIPULACYJNA (Ty – nie OK, ja też nie) – obie strony próbują wprowadzić siebie w błąd, brak pewności siebie i niska samoocena, brak szacunku dla siebie i innych, podejrzliwość i niedowierzanie w stosunku do motywów działania otoczenia, duża ostrożność w stosunku do innych, nieuczciwość i brak szczerości, zniekształcenie znaczeń cudzych wypowiedzi, podawanie w wątpliwość poczucia godności innych osób, depresja i brak motywacji.

POSTAWA AGRESYWNA (ja – OK, Ty – nie) – bronimy własnych praw lekceważąc prawa innych, dominujemy nad innymi, nie słuchamy, lekceważymy poglądy, odczucia innych, przyjmujemy postawy wrogie lub, brak szacunku dla innych, poczucie wyższości, chęć kontrolowania otoczenia i sytuacji, ignorancja

14. Podaj i omów 5 terminów psychologicznych:

Samoświadomość – wiedza o swoich stanach wewnętrznych, preferencjach, możliwościach i ocenach intuicyjnych, czyli świadomość emocjonalna, poprawna samoocena, wiara w siebie, tj. silne poczucie własnej wartości i świadomość swoich możliwości i umiejętności;

diagnoza psychologiczna – jest to stwierdzenie aktualnego stanu osobowości w danym dniu. Celem diagnozy psychologicznej jest:

• określenie czy osobowość jest w normie
• określenie, czy w osobowości są jakieś zaburzenia
• poszukanie przyczyn zaburzeń oraz ustalenie postępowania terapeutycznego

konflikt – oznacza sprzeczność, różnorodność, rozbieżność, niezgodność; jest to proces, w którym 2 strony zabiegają o jakieś dobra, przy czym jedna strona chce zdominować drugą;

Podział konfliktów:

• intraindywidualne (wewnętrzne)
• między jednostkami (międzyludzkie)
• między grupami
• miedzy organizacjami
• religijne
• etniczne

autoprezentacja — w psychologii sposób w jaki każdy człowiek poprzez swoje wypowiedzi, zachowania i sygnały niewerbalne komunikuje na zewnątrz kim jest, albo za kogo chciałby być uważany.

empatia – w psychologii termin oznaczający umięjętność wczuwania się w czyjeś emocje.

Osoba nie posiadająca tej umiejętności jest „ślepa” emocjonalnie i nie potrafi ocenić ani dostrzec stanów emocjonalnych innych osób. Osoba posiadająca tę umiejętność potrafi na podstawie obserwacji zachowania, mimiki twarzy, ruchów ciała i sposobu mówienia odgadnąć stan emocjonalny obserwowanej osoby.Empatia, obok asertywności jest jedną z dwóch podstawowych umiejętności wchodzących w skład tzw. inteligencji emocjonalnej.

Wpis opublikowany 20 maja 2006
Tagi: akademia, everything, materiały, nauka, odpowiedzi, psychologia, szkoła, uczelnia
Kategorie: Bez kategorii

Komentarze do wpisu "Psychologia – zaliczenie"