Prakseologiczne kryteria oceny organizacji i funkcjonowania instytucji

Skuteczność

Skuteczność – stopień osiągnięcia zamierzonego celu

• S – Specyficzny – charakterystyczny dla danej organizacji
• M – Mierzalny – możemy określić cel w mierzalnej jednostce
• A – Atrakcyjny – będący adekwatnym do zapotrzebowania
• R – Realny – możliwe do wykonania
• T – Terminowo określony – data zakończenia działania

Działanie jest w pełni skuteczne gdy spełnione zostaną wszystkie założenia. Częściowo skuteczne są działania, które przybliżyły nas do celu. Nieskuteczne są działania, któe ani nie przybliżyły nas do realizacji celu, ani nie oddaliły. Przeciwskuteczne są działania oddalające nad od celu.

Progowa cenność celu – wartość poniżej której działania są nieskuteczne.

Skuteczność bierze pod uwagę tylko efekty, nie bierze pod uwagę nakładów.

Działanie nieskuteczne jest działaniem niesprawnym

Ekonomiczność

Ekonomiczność – stosunek efektów działania do nakładów.

Działanie ekonomiczne to takie, dla którego Cenność Wyniku Użytecznego (CWU) / Cenność Kosztów (CK) > 1

Korzystność

Korzystność – różnice efektów i nakładów

Działanie korzystne to takie, dla którego Cenność Wyniku Użytecznego (CWU) – Cenność Kosztów (CK) > 0

Kryteria oceny organizacji

Gdy głównym kryterium jest skuteczność:

• Eliminujemy warianty nieskuteczne
• Spośród skutecznych wybieramy najskuteczniejsze
• Zadecydowanie o drugoplanowym kryterium (korzystność czy ekonomiczność) i spośród najskuteczniejszych wybieramy najkorzystniejszy lub najekonomiczniejszy

Gdy głównym kryterium jest ekonomiczność:

• Eliminujemy warianty nieskuteczne
• Spośród skutecznych wybieramy najekonomiczniejsze
• Spośród najekonomiczniejszych wybieramy najskuteczniejsze

Gdy głównym kryterium jest korzystność:

• Eliminujemy warianty nieskuteczne
• Spośród skutecznych wybieramy najkorzystniejsze
• Spośród najekonomiczniejszych wybieramy najskuteczniejsze