Liberalizm wolnokonkurencyjny

Przyczyny pojawienia si?

Gospodarka feudalna kr?powa?a inicjatywy dynamizmu klasy kapitalistycznej, który rozwija? si? w sposób ograniczony. Powodem takich sytuacji by?o feudalne prawodawstwo uniemo?liwiaj?ce nieograniczony rozwój gospodarczy.

Kolejny raz ?wiat kapita?u otrzymywa? znacz?ce wsparcie od inteligencji humanistycznej, która „wynalaz?a” i opracowa?a nowe my?li i idee, jak? sta? si? liberalizm gospodarczy, wymierzony w feudalizm.

Twórcami idei byli:

• Beniamin Constant
• John Stuart Mill
• John Lock

Za?o?enia

W?asno?? prywatna

W?asno?? prywatna jest dana cz?owiekowi przez Boga w celu jej powielania z po?ytkiem dla posiadaj?cego i innych. Jest cz??ci? prawa naturalnego ??cz?cego osob? z w?asno?ci?, która stanowi źród?o rozwoju cywilizacyjnego. Nale?y stale d??y? do jej powi?kszania poprzez wyzwalanie w sobie ró?nych form aktywno?ci, co sprowadza si? do tworzenia miejsc pracy innym, nie posiadaj?cym w?asno?ci prywatnej.

Wolno?? osobista

Wolno?? osobista jest dana cz?owiekowi przez Boga i nie mo?e by? odebrana ani ograniczona, bowiem jest integralnie powi?zana z woln? woln?, tj. prawem wyboru, które te? ma swoje uzasadnienie teologiczne. Wolno?? osobista dzieli si? na:

• wolno?? ekonomiczn?, wyra?aj?c? si? prawem do nieograniczonego podejmowania dzia?alno?ci gospodarczej i bogacenia si?, zawierania zwi?zków ma??e?skich, wyznawania wolnej wiary, przemieszczania si?, nieograniczonego nawi?zywania kontaktów towarzysko-zawodowych.
• wolno?? polityczn?, która wyra?a si? z g?oszeniem pogl?dów politycznych, pod warunkiem niewywo?ywania napi?? spo?ecznych, gromadzenia si? w celach politycznych zak?adania czasopism w czym wyra?a si? wolno?? s?owa pisanego (wolno?? medialna), prawa uczestniczenia w ?yciu politycznym, w wyniku przyznanych praw biernego i czynnego udzia?u w wyborach.

Wy?ej wspomniane prawa s? wyrazem wolno?ci przyznanej ka?dej jednostce, w celu wielofunkcyjnej samorealizacji, która w ten sposób uczestniczy w procesie tworzenia bogactwa narodowego.

Ograniczenie wolno?ci cho?by w minimalnym stopniu nie sprzyja bogaceniu si? jednostkowemu i zbiorowemu.

Wiara i optymizm

Wiara i optymizm s? warunkiem umo?liwiaj?cym korzystaniu z wolno?ci. Bez tych dwóch elementów, post?p gospodarczy nie móg?by nast?pi?, poniewa? ?aden potencjalny odkrywca / przedsi?biorca nie podj??by ryzyka, które stwarza niebezpiecze?stwo, ale stanowi te? szans? osi?gni?cia celu.

Pozytywne nastawienie przedsi?biorczo?ci jest czynnikiem u?atwiaj?cym osi?ganie sukcesu gospodarczego. Bez wiary w sukces podejmowanie ryzyka praktycznie jest niemo?liwe.

Prymat jednostki nad pa?stwem

Oznacza s?u?ebn? rol? pa?stwa wobec min. podejmuj?cych dzia?alno?? gospodarcz?, bo to od nich zale?y pomy?lno?? spo?ecze?stwa i pa?stwo. Rola pa?stwa powinna ogranicza? si? do dzia?alno?ci ustawodawczej, reguluj?cej rytm ?ycia gospodarczego i sprzyja? bogacenia si?. Wszelkie utrudnienia ze strony pa?stwa maj? nast?pstwa negatywne dla podmiotów gospodarczych i konsumentów. Sprzeciwiali si? libera?owie ingerencji w przedsi?biorczo??, któr? traktowali w kategoriach nieograniczonej wolno?ci – st?d późniejszy kapitalizm wolnokonkurencyjny.

Pa?stwo powinno te? wy??cznie zajmowa? si? strze?eniem w?asno?ci prywatnej, min. W zamian za p?acone podatki. Z tej my?li wy?oni?a si? koncepcja „nocnego stró?a”, w której zadaniem instytucji pa?stwowej by?oby ochronienie prywatnej w?asno?ci przed zagro?eniami.

W zwi?zku z powy?szymi za?o?eniami, domagali si? od pa?stwa pe?nych swobód ekonomicznych, które przybra?y form? dwóch hase?:

• ”leissez fair” (pozwólcie dzia?a?)
• ”laissez passe” (pozwólcie przechodzi?)

Z tych hase? wywodzi si? kierunek ekonomiczny nazywany lesseferyzmem tj. zak?adaj?cy ograniczon? rol? pa?stwa w kszta?towaniu procesów gospodarczych. Przypisuje przedsi?biorcom rol? inicjatorów, regulatorów, mediatorów w stosunkach mi?dzy ?wiatem kapita?u, a ?wiatem pracy. K?adzie akcent na mechanizmy gospodarki rynkowej – to one w istocie gwarantuj? równowag? mi?dzy popytem a poda??. Negacja interwencjonizmu i protekcjonizmu.

Wykszta?cenie

Upowszechnienie wykszta?cenia mia?o swoje źród?o w polityce kolonialnej prowadzonej przez Wielk? Brytani? w XVIII i XIX wieku. Wówczas to niezwykle potrzebni w koloniach byli posiadaj?cy pe?ne podstawowe wykszta?cenie do zarz?dzania miejscow? ludno?ci? i jej eksploatacj?. W ten sposób dostrze?ono zwi?zek mi?dzy edukacj? a bogactwem, które sta?o si? celem imperium brytyjskiego. Bez tysi?cy nadzorców, monarchia brytyjska nigdy nie by?aby zdolna utrzymywa? swoich kolonii. Byli oni równie? ksi?gowymi, którzy skrupulatnie odnotowywali dniówki tysi?cy niewolników, robotników itp.

Korzy?ci, które wnosili wspomniani zarz?dcy do Korony Brytyjskiej, zasygnalizowa?y potrzeb? podnoszenia poziomu wykszta?cenia. Wraz z nim bowiem zwi?ksza?y si? mo?liwo?ci eksploatacji ludno?ci. Absolwenci szkó? ?rednich zajmowali si? obs?ug? maszyn w koloniach. Zale?no?? pomi?dzy wykszta?ceniem a osi?gni?tym stanem bogactwa przybra?a masowy charakter i sta?a si? motywem do zdobywania wykszta?cenia dla tysi?cy ludzi.